«Σε ένα άρθρο κριτικής απέναντι στη στάση των δημοσιογράφων και της δημοσιογραφικής δεοντολογίας

«Σε ένα άρθρο κριτικής απέναντι στη στάση των δημοσιογράφων παρουσιάστε τις συχνότερες κατά τη γνώμη σας παραβιάσεις της δημοσιογραφικής δεοντολογίας και τον τρόπο που πρέπει να φέρονται και να ενημερώνουν οι δημοσιογράφοι (500-600 λέξεις);».

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Πολύ συχνά το τελευταίο χρονικό διάστημα ακούγονται επικριτικές φωνές κατά δημοσιογράφων για τις εκπομπές και την έρευνά τους και ότι αυτές δε σέβονται τη δημοσιογραφική δεοντολογία. Κατηγορούνται για εισβολή στον ιδιωτικό βίο και ακόμα και για τηλεδίκες που διαμορφώνουν την κοινή γνώμη και την αποπροσανατολίζουν από άλλα σοβαρά ζητήματα. Δυστυχώς δεν είναι λίγοι εκείνοι οι δημοσιογράφοι που μπροστά στην επιθυμία
της γρήγορης δόξας και τα οικονομικά οφέλη που αυτή αποδίδει στρέφονται σε μία αντιδεοντολογική λειτουργία του Τύπου.

Χαρακτηριστικό φαινόμενο του τελευταίου χρονικού διαστήματος είναι η στροφή πολλών ΜΜΕ για μία τάχα αποκάλυψη σκανδάλων. Ωστόσο, στην προσέγγιση του θέματός τους συχνά καταφεύγουν σε αντιδεοντολογικές μεθόδους που διαμορφώνουν την κοινή γνώμη και συχνά την παρασύρουν σε επικίνδυνα μονοπάτια. Η δεοντολογία της δημοσιογραφίας μπορεί να συγκριθεί κάλλιστα με εκείνη της ιατρικής, μια και η τελευταία έχει ως αντικείμενο την ανθρώπινη ζωή, ενώ η πρώτη την ίδια την κοινωνική και πολιτική ζωή και την ομαλή συμβίωση.

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

παραδείγματα έλλειψης δημοσιογραφικής δεοντολογίας
• βάρβαρη εισβολή στην ιδιωτική ζωή επώνυμων και ανώνυμων πολιτών
• δημιουργεί καταστάσεις κοινωνικές και πολιτικές με ανυπολόγιστες συνέπειες στη συλλογική ζωή και τη ψυχολογία του ίδιου του ατόμου
• πιέζει τη δικαιοσύνη και την καθοδηγεί
• προεξοφλούνται οι ευθύνες για διάφορα ζητήματα και συχνά δεν ακούγονται οι απόψεις των αντιπάλων (μονόλογος, προπαγάνδα). Οι κατηγορούμενοι ή οι συλληφθέντες παρουσιάζονται -ανάλογα με τα συμφέροντα ή την κοινωνική στάση- ως ένοχοι.

συχνές παραβιάσεις της δεοντολογίας
√ υπακούν σε κομματικά και πολιτικά συμφέροντα (προπαγάνδα)
√ δεν ελέγχεται η εγκυρότητα πληροφοριών και συχνά γίνονται (συνειδητά ή ασυνείδητα) θύματα πολιτικών σκοπιμοτήτων με τον καταιγισμό ανεξακρίβωτων πληροφοριών
√ υποκινούνται από το γρήγορο κέρδος και τη δόξα
√ διαπλέκονται με οικονομικά και κομματικά συμφέροντα
√ δε λειτουργούν με αντικειμενική γνώμη και καθαρή σκέψη, αλλά παρασύρονται από ιδεολογικά σχήματα και εντυπωσιακά στοιχεία
√ εμπλέκουν την είδηση με το σχόλιο (δηλαδή το γεγονός με τον υποκειμενικό σχολιασμό του)
√ κατασκευάζονται ειδήσεις
√ στέκονται μονόπλευρα σε ορισμένες ειδήσεις και εκτιμήσεις
√ κιτρινισμός του τύπου (ανούσια σκανδαλολογία για την προσωπική ζωή επωνύμων –συνήθως καλλιτεχνών)

τρόποι αντιμετώπισης
≈ μόνος τρόπος αντιμετώπισης φαίνεται να είναι η απομόνωση τέτοιων άρθρων και κυρίως τηλεοπτικών εκπομπών. Όσο πέφτει η τηλεθέαση αυτών των εκπομπών τόσο θα μειώνεται το φαινόμενο. Ωστόσο, για να φτάσουμε σε αυτό το σημείο (είναι δύσκολο επειδή πολλές αντιδεοντολογικά οργανωμένες εκπομπές έχουν υψηλή τηλεθέαση και μεγάλα ποσοστά κέρδους στο κανάλι που τις φιλοξενεί) πρέπει:
≈ οι ίδιοι οι πολίτες να συνειδητοποιήσουν την επικινδυνότητα τέτοιων τακτικών. Ό,τι στρέφεται κατά ενός πολίτη -επωνύμου ή ανωνύμου- μπορεί να στραφεί αργότερα και εναντίον ημών.
≈ η παιδεία να αναδείξει τέτοια φαινόμενα μέσα από μία βιωματική κριτική θεώρηση (διαθεματικότητα, εισαγωγή διδακτικού αντικειμένου με θέμα τα ΜΜΕ κτλ).
≈ η διά βίου μάθηση να στραφεί και προς αυτή την κατεύθυνση (ρόλος και τακτικές των ΜΜΕ κτλ)

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Συμπερασματικά, ο δημοσιογραφικός κόσμος οφείλει να απομακρύνει από το χώρο του όλα εκείνα τα στοιχεία που αρνούνται να ακολουθήσουν τη δεοντολογία του κλάδου, η οποία ρυθμίζει σε σημαντικό βαθμό την ίδια τη δημοκρατία και επηρεάζει την ομαλότητα του κοινωνικού βίου. Οι δημοσιογράφοι είναι υποχρεωμένοι να καταρτιστούν άρτια και να μην καθοδηγούνται από μικροπολιτικά συμφέροντα και οικονομικές ή επαγγελματικές φιλοδοξίες στην αντιδεοντολογική επιτέλεση της λειτουργίας τους. Οι ηθικές αρχές και η αίσθηση της κοινωνικής ευθύνης είναι οι κύριες αρετές για ένα δημοσιογράφο.

πηγή