Στα χέρια ξένων η ελληνική αγορά της μπίρας

Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη

Οταν ξεκίνησε προ ετών η μεγάλης έκτασης έρευνα της Επιτροπής Ανταγωνισμού για την αγορά της μπίρας, πολλοί ήταν εκείνοι που μίλησαν για την ανάγκη η αγορά αυτή να περάσει σε ελληνικά χέρια. Να αλλάξει η νοοτροπία και να προκύψουν νέα δεδομένα.

Οντως, ο leader της αγοράς, η Αθηναϊκή Ζυθοποιία, πήρε σειρά πρωτοβουλιών τότε και άφησε χώρο στους μικρότερους παίκτες, με αποτέλεσμα από τα τέλη της περασμένης δεκαετίας να φανούν καινούριες, ελληνικές αυτή τη φορά, δυνάμεις. Η ΕΖΑ του Θανάση Συριανού, η Ολυμπιακή Ζυθοποιία του Γιάννη Χήτου, αλλά και μικρότερες επιχειρήσεις όπως η Βεργίνα του Δημήτρη Πολιτόπουλου, η μπίρα Νήσος της Μάγιας Τσόκλη κ.ά., αναθάρρησαν. Να όμως που λίγα χρόνια μετά φτάνουμε στο σημείο εκκίνησης. 

Μπορεί η Heineken και η Amstel να μην έχουν μονοπώλιο στις προτιμήσεις μας, μπορεί πλέον η Αθηναϊκή Ζυθοποιία να μην απολαμβάνει τα αυτοκρατορικά μερίδια αγοράς του παρελθόντος, όμως και πάλι η αγορά πολυεθνικοποιήθηκε. Πέρασε σε ξένα χέρια διαψεύδοντας τις ελπίδες και τις μεγάλες προσδοκίες. Αυτό, άλλωστε, καταδεικνύει η προ ολίγων ημερών πώληση του 49% της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας στο Carlsberg Group. 

Με τον τρόπο αυτό οι πολυεθνικοί όμιλοι της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας και της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας κατέχουν πλέον το 80% της ελληνικής αγοράς μπίρας, με την πρώτη να έχει μερίδιο άνω του 50% και τη δεύτερη να προσεγγίζει το 30%. Ολοι οι άλλοι Ελληνες παίκτες έχουν συνολικά μερίδιο 20%, με την ΕΖΑ να είναι η μοναδική με ποσοστό μεγαλύτερο του 8%.

Ο δ/νων σύμβουλος της Carlsberg, Cees 't Hart

Ολα τριγύρω αλλάζουνε και όλα τα ίδια μένουν

Πώς όμως ενώ υποτίθεται ότι η αγορά θα άνοιγε και λόγω των δικαστικών εξελίξεων θα ξεκαθάριζε, τελικά επέστρεψε στα χέρια των μεγάλων διεθνών παικτών; Ουσιαστικά δηλαδή γύρισε εκεί όπου ήταν; Ποιοι οι λόγοι που οδήγησαν στις εξελίξεις αυτές; Για τον Γιάννη Χήτο ήταν ξεκάθαρο ότι η Ολυμπιακή Ζυθοποιία δεν ήταν η βασική του δουλειά. Ο ίδιος γνώριζε και γνωρίζει άριστα τον κλάδο των νερών με το Ζαγόρι και η επένδυση στη ζυθοποιία είχε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Η Ολυμπιακή Ζυθοποιία, η οποία προέκυψε από τη συγχώνευση της Μύθος και της Ολυμπιακής, έφτασε να λειτουργεί δύο ζυθοποιεία σε περιοχές της Θεσσαλονίκης και της Εύβοιας και τα σήματά της να περιλαμβάνουν τις μπίρες Μύθος, Fix, Kaiser και Henninger. Σήματα που μέχρι πρόσφατα ήταν ξεχασμένα και η επένδυση Χήτου τα έφερε ξανά στην επιφάνεια.

Ο Αλέξανδρος Δανιηλίδης, δ/νων σύμβουλος της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας

Ο δ/νων σύμβουλος της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας, Ντέγιαν Μπέκο

Με παρουσία από τη δεκαετία του ’60, η Ολυμπιακή Ζυθοποιία -ή πιο σωστά τα εμπορικά της σήματα- απασχολεί 450 υπαλλήλους, έχει 2.000 συνεργάτες και προμηθευτές, τα προϊόντα της διατίθεται σε 90.000 σημεία πώλησης σε όλη την Ελλάδα, ενώ το 2016 εισέφερε σε φόρους και εισφορές 76 εκατ. ευρώ. Οι εξαγωγές της ξεπερνούν το 5% του κύκλου εργασιών της, με τα προϊόντα της να προωθούνται σε 35 χώρες. Πριν από 15 ημέρες, λοιπόν, πέρασε στα χέρια του Carlsberg Group εξ ολοκλήρου, καθώς ολοκληρώθηκε η μεταφορά του υπόλοιπου 49% των μετοχών της δεύτερης μεγαλύτερης ζυθοποιίας της Ελλάδας. Βέβαια, η εξέλιξη αυτή είχε προαναγγελθεί από τον Νοέμβριο του 2014, τότε που το 51% της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας πέρασε στον όμιλο Carlsberg και στη συμφωνία με τον Γιάννη Χήτο και τα αδέλφια Ηλία και Γιώργο Γκρέκη, απόλυτους ιδιοκτήτες έως τότε της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας, προβλεπόταν ότι εντός κάποιου χρονικού ορίζοντα θα μεταβιβάζονταν οι μετοχές της μειοψηφίας με οψιόν για τον δανέζικο όμιλο. Ο διευθύνων σύμβουλος της Carlsberg, Cees ‘t Hart, σχολιάζοντας την απόκτηση και του υπόλοιπου 49% της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας, δήλωσε σχετικά: «Η Ολυμπιακή Ζυθοποιία είναι μια ιστορική ελληνική εταιρεία και ένας πολύ ισχυρός παίκτης στην ελληνική αγορά.

Επομένως, είναι ένα θετικό και λογικό επόμενο βήμα αυτό που ανακοινώσαμε σήμερα, η ενίσχυση δηλαδή της παρουσίας μας στη Νότια Ευρώπη». Δεν είναι τυχαίο επίσης το γεγονός ότι πρόσφατα ως διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας που εξαγοράστηκε είχε αναλάβει ένας ξένος, ο σέρβικης καταγωγής Ντέγιαν Μπέκο, ενώ ο Βασίλης Ανδρικόπουλος, στενός συνεργάτης του Γιάννη Χήτου σε όλα τα εγχειρήματά του (Green Cola, Yoda.gr, GFG Bakery), αποχώρησε από την Ολυμπιακή Ζυθοποιία, όπου διατηρούσε ρόλο Vice Chairman & Member of the Supervisory Board.

Αν και η διοίκηση της εταιρείας διαβεβαιώνει ότι η βιομηχανική παραγωγή του ομίλου θα παραμείνει στη χώρα μας, δεν είναι λίγοι εκείνοι που φοβούνται ότι τυχόν περαιτέρω φορολόγηση του προϊόντος μπορεί να φέρει νέες εξελίξεις. Και αυτό διότι αλλιώς είναι να υπάρχει ένα ντόπιο μάνατζμεντ και αλλιώς να έχουν αναλάβει τα ηνία ξένοι μάνατζερ. Θα πρέπει να πούμε ότι της συγκεκριμένης κίνησης είχε προηγηθεί το λανσάρισμα νέων προϊόντων εντός της χρονιάς που πέρασε, με αποτέλεσμα λίγοι να πιστεύουν ότι θα ακολουθούσε η πώληση. Κύκλοι θέλουν τον Γιάννη Χήτο να ξαναβάζει χρήματα για νέο εγχείρημα στον κλάδο της ζυθοποιίας, αν και πηγές αναφέρονται σε ενδιαφέρον που έχει προκύψει για εντελώς διαφορετικό πρότζεκτ.

Η Αθηναϊκή Ζυθοποιία σε νέα εποχή

Μετά τις πρόσφατες διοικητικές αλλαγές της (έφυγε ο Ζωούλλης Μηνά και ήρθε ως διευθύνων σύμβουλος ο Αλέξανδρος Δανιηλίδης από τη Heineken Σερβίας, ενώ αποχώρησε και ο επί χρόνια διευθυντής Επικοινωνίας και Μάρκετινγκ Μηνάς Μαυρικάκης), η Αθηναϊκή Ζυθοποιία επιχειρεί ένα υγιέστερο πέρασμα στη νέα εποχή. Σαφώς, το βαρύ πρόστιμο από την Επιτροπή Ανταγωνισμού σκιάζει το μέλλον, όμως η πολυεθνική κατόρθωσε το 2016 να επιστρέψει στην κερδοφορία (9,4 εκατ. ευρώ τα καθαρά κέρδη του 2016 έναντι ζημιών 23,1 εκατ. ευρώ το 2015) πραγματοποιώντας επενδύσεις 16 εκατ. και έχοντας στα σκαριά να τοποθετήσει ακόμα 45 εκατ. στη χώρα μας.

Πάντως, σύμφωνα με τα στοιχεία που αφορούν την περίοδο από 1/1/2017 έως και 31/10/2017, η ζυθοποιία εμφανίζει μικρή πτώση στις καθαρές πωλήσεις κατά 2,8%, στα 205 εκατ. ευρώ (χωρίς την προσμέτρηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης ζύθου), σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2016. Ωστόσο, σημαντική βελτίωση καταγράφεται σε ό,τι αφορά τα λειτουργικά κέρδη προ χρηματοοικονομικών αποτελεσμάτων και φόρων, τα οποία ενισχύθηκαν στο εξεταζόμενο διάστημα κατά 32%, στα 21,5 εκατ. ευρώ. Σε επίπεδο καθαρής κερδοφορίας, η εικόνα είναι ακόμα πιο ενθαρρυντική, καθώς τα αποτελέσματα μετά φόρων ανήλθαν σε 17,3 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 55,8% σε σχέση με το αντίστοιχο δεκάμηνο του 2016. Σημαντικό στοιχείο είναι ότι όλα τα παραπάνω συνέβησαν σε μια περίοδο αναταράξεων για τον κλάδο της μπίρας καθώς η κατανάλωση παρουσίασε διψήφια πτώση. Πάντως η νέα διοίκηση μελετά το λανσάρισμα και άλλων brands, αλλά και σχέδιο συρρίκνωσης δαπανών.

Ο Ελληνας παίκτης

Nέα συμφωνία συμβολαιακής γεωργίας με την εταιρεία Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης (ΕΖΑ) με στόχο την ενίσχυση της καλλιέργειας του κριθαριού ζυθοποίησης προώθησε πρόσφατα η Τράπεζα Πειραιώς. Η ΕΖΑ διαθέτει μια σύγχρονη, πλήρως καθετοποιημένη μονάδα παραγωγής στην Αταλάντη και αποτελεί αυτή τη στιγμή την ελληνική απάντηση σε έναν κλάδο που αλλάζει και πολυεθνικοποιείται. Στην γκάμα των προϊόντων της περιλαμβάνονται οι αυθεντικά ελληνικές μπίρες εζα (Premium Pilsener και Fine Lager), Pils Hellas, Blue Island, Odyssey (Red και White), αλλά και εισαγόμενες (Arcobräu, Gulden Draak). Το ενδιαφέρον με την πορεία της ΕΖΑ είναι ότι ξεκίνησε στην Ελλάδα ως μια γερμανική πολυεθνική (Lowenbrau), για να καταλήξει χάρη στην προσπάθεια της οικογένειας Συριανού σε μια αμιγώς ελληνική επιχείρηση με εξαγωγικό προσανατολισμό.

O Αθανάσιος Συριανός, δ/νων σύμβουλος της Ελληνικής Ζυθοποιίας Αταλάντης

Η ευκαιρία αυτή έρχεται το 1988, όταν η οικογένεια Συριανού εξαγοράζει τις μετοχές που ανήκαν στη γερμανική θυγατρική εταιρεία υπό μορφή management buy out, με αποτέλεσμα πέντε χρόνια αργότερα να περάσει σε 100% ελληνικό ιδιοκτησιακό καθεστώς. Το 1996 η ΕΖΑ παράγει το πρώτο της ελληνικό σήμα, την Pils Hellas, και το 2009 την Berlin. Από το 2011 ξεκινά το λανσάρισμα τριών ακόμη σημάτων, ενώ το 2013 ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος τοποθετήθηκε στο μετοχικό της κεφάλαιο μέσω του fund Damma Holdings. Σε επίπεδο μεγεθών, η ΕΖΑ είναι η τρίτη μεγαλύτερη της χώρας, πίσω από τις πολυεθνικές Αθηναϊκή Ζυθοποιία (Heineken, Amstel, Αλφα) και Ολυμπιακή Ζυθοποιία (Carlsberg, Mythos, Fix), και η μεγαλύτερη από τις ελληνικές, με το μερίδιό της στη συνολική αγορά να υπολογίζεται στο 8%. Οσο για τα μελλοντικά της σχέδια; Με ολοένα μεγαλύτερο κύκλο εργασιών χρόνο με τον χρόνο, η ΕΖΑ δρομολογεί επενδύσεις ύψους 30 εκατ. ευρώ στην τριετία, που αφορούν τόσο την είσοδό της στην αγορά του εμφιαλωμένου νερού όσο και στην παραγωγή νέων προϊόντων, ενώ στα άμεσα σχέδιά της είναι η εξωστρέφεια κάνοντας στροφή σε αγορές του εξωτερικού προκειμένου να διευρύνει το πελατολόγιό της.

πηγή