Σεισμός στην Ελασσόνα: Διχασμένοι οι σεισμολόγοι για τον «χορό» των Ρίχτερ - Κατέρρευσαν σπίτια

Ισχυρός σεισμός, μεγέθους 6 βαθμών της κλίμακας Pίχτερ, αναστάτωσε την ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας, λίγο μετά το μεσημέρι.

Τουλάχιστον 30 σπίτια υπέστησαν σοβαρές ζημιές. 

Σύμφωνα με το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, ο σεισμός έγινε στις 12:16, είχε μέγεθος 6 βαθμούς της κλίμακας Pίχτερ, επίκεντρο 16 χιλιόμετρα νότια της Ελασσόνας και εστιακό βάθος 7,8 χλμ. Τρεις ακόμα σεισμικές δονήσεις, άνω των 4 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ (4,7, 4,2 και 4,9 Ρίχτερ) ακολούθησαν μέσα σε διάστημα περίπου μισής ώρας. Με επιφύλαξη αντιμετωπίζουν οι σεισμολόγοι την εξέλιξη της σεισμικής δραστηριότητας. Διχασμένοι για το μέγεθος του σεισμού.

Ο πρώτος σεισμός, έγινε αισθητός από την Αττική, τη Θεσσαλονίκη, μέχρι τη Βόρεια Μακεδονία, το Κόσσοβο και το Μαυροβούνιο. Σε αυξημένη ετοιμότητα και πλήρη επιφυλακή βρίσκονται οι δυνάμεις της Πολιτικής Προστασίας.

Όλες οι εμπλεκόμενες δυνάμεις παραμένουν σε πλήρη επιφυλακή για άμεση παροχή βοήθειας εφόσον χρειαστεί, ενώ έχει ήδη ενεργοποιηθεί το Γενικό Σχέδιο “Εγκέλαδος” για την Αντιμετώπιση Εκτάκτων Αναγκών και Aμεση/Βραχεία Διαχείριση των Συνεπειών από την Εκδήλωση Σεισμών. Άμεσα ενεργοποιήθηκαν οι δυνάμεις Πολιτικής Προστασίας (Πυροσβεστικό Σώμα, Ελληνική Αστυνομία, ΕΚΑΒ, ΟΤΑ Α΄ και Β΄ Βαθμού), ενώ η 1η, 2η, 7η και 8η Ειδικές Μονάδες Αντιμετώπισης Καταστροφών (ΕΜΑΚ) του Πυροσβεστικού Σώματος βρίσκονται σε αυξημένη ετοιμότητα και δυνάμεις τους κινούνται προς την περιοχή.

Σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής καταγραφές, η σεισμική δόνηση προκάλεσε υλικές ζημιές σε τουλάχιστον 30 σπίτια στην περιοχή Μεσοχώρι Ελασσόνας, όπου και ολοκληρώθηκε επιτυχώς πριν λίγο επιχείρηση απεγκλωβισμού ενός ηλικιωμένου ατόμου, καθώς και σε δύο σχολεία στο Δαμάσι και στο Ζαρκο του Δήμου Φαρκαδόνας, ενώ δεν έχουν αναφερθεί τραυματισμοί.

Καταστροφές έχει υποστεί ο ιερός ναός Αγίου Δημητρίου στον Τύρναβο και η εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Σύμφωνα με πληροφορίες οι ζημιές καταγράφονται στην είσοδο της εκκλησίας καθώς έχει πέσει τμήμα της πρόσοψης του ναού.  Κατολισθήσεις σημειώθηκαν στην περιοχή Καστράκι Καλαμπάκας και στην ΕΟ Ελάσσονας-Λάρισας.

Όπως ανέφερε ο δήμαρχος Λαρισαίων, Απόστολος Καλογιάννης, οι ζημιές που έχουν αναφερθεί στην πόλη περιορίζονται σε υψηλές καμινάδες και ρωγμές κυρίως σε τοίχους παλαιών κτιρίων, ωστόσο υπάρχει το θέμα της αντιμετώπισης ανθρώπων που φοβούνται να εισέλθουν στα σπίτια τους και για τον λόγο αυτό θα υπάρξει μέριμνα για στεγασθούν σε σκηνές άστεγοι ή φοβισμένοι κάτοικοι της περιοχής.

Από την Πολιτική Προστασία της Περιφέρειας Θεσσαλίας ήδη υπάρχει κινητοποίηση ώστε να στηθούν δεκάδες σκηνές στα χωριά Δαμάσι, Μεσοχώρι, Αμούρι και Βλαχογιάννι που έχουν πληγεί από τον σεισμό. Μαζί με τις σκηνές θα διανεμηθούν εκατοντάδες υπνόσακοι καθώς και εμφιαλωμένο νερό για τις πρώτες ανάγκες των κατοίκων.

Δεκάδες σκηνές στέλλονται και στο Γηροκομείο Λάρισας όπου από την πρώτη στιγμή για λόγους ασφαλείας έχουν βγει στον προαύλιο χώρο όλοι οι τρόφιμοι του Ιδρύματος. 

Παράλληλα το υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών έστειλε ήδη πολυμελή κλιμάκια μηχανικών στα πληγέντα από τον σεισμό χωριά για να ελέγξουν τις υποδομές τόσο σε κτίρια όσο και σε οδούς και γέφυρες.

Σε πλήρη ετοιμότητα βρίσκονται προς διάθεση και τρεις γέφυρες τύπου Μπέλεϊ για να στηθούν σε Δαμάσι και Κουτσόχερο, εφόσον οι μηχανικοί επισημάνουν προβλήματα. Η Περιφέρεια Θεσσαλίας δέχεται αιτήματα δεκάδων πολιτών να επιτραπεί η μετακίνησή τους σε εξοχικά σπίτια εντός και εκτός νομού ή να επιτραπεί η μετακίνησή τους σε φιλικά ή συγγενικά σπίτια.

Επίσης, το Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας, που σήμερα εφημερεύει, όπως και το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο έχουν τεθεί σε πλήρη ετοιμότητα, αν παραστεί ανάγκη, ενώ το ΕΚΑΒ για προληπτικούς λόγους έχει στείλει στο χωριό Δαμάσι τρία ασθενοφόρα με γιατρούς και τραυματιοφορείς.

Οι κάτοικοι όλης της Θεσσαλίας βγήκαν τρομοκρατημένοι στους δρόμους αφού το μικρό εστιακό βάθος έκανε ιδιαίτερα αισθητή τη δόνηση σε ολόκληρη την κεντρική χώρα. Την ίδια ώρα ηλικιωμένοι ζητούν τη συνδρομή της πυροσβεστικής για να φύγουν από τα σπίτια τους γιατί δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν ασανσέρ. Η πολιτική προστασία του Δήμου Λαρισαίων καλεί τους πολίτες να παραμείνουν εκτός των σπιτιών τους γιατί, όπως σημειώνει, το φαινόμενο είναι σε εξέλιξη και τους επισημαίνει ότι πρέπει να έιναι ιδιαίτερα προσεκτικοί. Με απόφαση του Δημάρχουν θα παραμείνουν κλειστά τα σχολεία. Ο δήμαρχος Ελασσόνας Νίκος Γάτσας, δήλωσε ότι έχει δώσει ήδη εντολή να ξεκινήσουν έρευνες για τυχόν ζημιές σε όλα τα δημόσια και δημοτικά κτίρια. Προβλήματα στις τηλεπικοινωνίες αντιμετωπίζουν ο Βόλος και η Μαγνησία.

Τι λένε οι σεισμολόγοι

Με επιφύλαξη αντιμετωπίζουν οι σεισμολόγοι την εξέλιξη της σεισμικής δραστηριότητας στην Ελασσόνα. Την ισχυρή σεισμική δόνηση την αποδίδουν στην ενεργοποίηση του γνωστού ρήγματος του Τυρνάβου. Το συγκεκριμμένο ρήγμα έχει δώσει σεισμούς στο παρελθόν. Ο πιο πρόσφατος είναι στον 18ο αιώνα. Ήταν το 1781, με μέγεθος 6,2 Ρίχτερ. Ο σεισμός που έγινε σήμερα είναι περίπου στο όριο των σεισμών που δίνει η περιοχή.

Κατά την επίσημη ανακοίνωση των αναλύσεων του Γεωδυναμικού, ο σεισμολόγος Βασίλης Καραστάθης έκανε λόγο για σεισμό που έγινε αισθητός στο μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού χώρου, από τη Θεσσαλονίκη και την Πρέβεζα έως το Κιάτο, ο οποίος προκάλεσε ανησυχία, αλλά και βλάβες λόγω της εγγύτητας με αστικά κέντρα.

Όπως είπε το πρώτο μισάωρο μετά τη δόνηση σημειώθηκαν διαδοχικοί ισχυροί μετασεισμοί με τον μεγαλύτερο στα 4,9 Ρίχτερ κάτι που δείχνει μια φυσιολογική μετασεισμική ακολουθία. Το φαινόμενο χρειάζεται παρακολούθηση είπε και πρόσθεσε πως ναι μεν είναι νωρίς να πει κανείς ότι τα 6 Ρίχτερ είναι ο κύριος σεισμός, ωστόσο το δυναμικό των ρηξιγενών ζωνών της περιοχής δεν έχει δώσει ιστορικά μεγαλύτερους σεισμούς. Με τις μετρήσεις και τα σεισμικά δεδομένα που έχουμε και από τον περασμένο αιώνα θεωρούμε ότι αυτό είναι το όριο των δυνατοτήτων του ρήγματος της περιοχής, είπε ο κ. Καραστάθης.

Είπε πως υπήρχε προσεισμική δραστηριότητα στα τέλη Φλεβάρη, κάτι που είναι ένα αλερτ σε σχεση με κάθε περιοχή, ωστόσο και άλλες φορές που έχει παρατηρηθεί τέτοιου είδους δραστηριότητα σε άλλες περιοχές όπως στον Κορινθιακό, δεν οδήγησαν πουθενά οπότε δεν σημαίνει ότι πρέπει να δημιοργείται ανησυχία. Ο ίδιος κάλεσε για προσοχή στα παλαιά οικήματα και ζήτησε από όλους να τηρούν τα μέτρα αυτοπροστασίας.

Ο καθηγητής Σεισμολογίας του ΑΠΘ Κώστας Παπαζάχος τόνισε ότι σημερινός σεισμός είναι «ισχυρότερος από ό,τι νομίζαμε αρχικά», εξηγώντας πως «ο σεισμός, με τα τελικά μεγέθη σεισμικής ροπής τα οποία έχουν υπολογιστεί, είναι της τάξης των 6,3 Ρίχτερ». «Συνεπώς μιλάμε για έναν ισχυρό σεισμό», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Παπαζάχος επισημαίνοντας ότι «προέρχεται από ένα πολύ γνωστό ρήγμα, πολύ καλά μετρημένο από σειρά συναδέλφων, το ρήγμα του Τυρνάβου, το οποίο έχει ένα δυναμικό αντίστοιχο της τάξης του 6,3». Ερωτηθείς αν υπάρχει περίπτωση να εκδηλωθεί κάποιος ακόμη μεγαλύτερος σεισμός, ο κ. Παπαζάχος απάντησε: «Κάτι τέτοιο από το συγκεκριμένο ρήγμα είναι πάρα πολύ δύσκολο γιατί έχει εξαντληθεί το σεισμικό του δυναμικό. Υπάρχουν γειτονικά ρήγματα και πιο ανατολικά, αλλά αυτή τη στιγμή ας επικεντρωθούμε στη μετασεισμική ακολουθία και όχι στο απίθανο σενάριο της ενεργοποίησης κάποιου γειτονικού ρήγματος».

Αναφορικά με τις επιπτώσεις του σεισμού σχολίασε πως «δεν έχουμε κάποια σαφή και ξεκάθαρη εικόνα για το πώς είναι η κατάσταση αυτή τη στιγμή στον Τύρναβο και τις γύρω περιοχές» και ανέφερε ότι «θα φανεί στις επόμενες ώρες το πώς έχουν εξελιχθεί τα πράγματα στη συγκεκριμένη περιοχή». Σε κάθε περίπτωση, τόνισε ότι «ο κόσμος δεν θα πρέπει να κατοικήσει οποιοδήποτε σπίτι έχει εμφανίσει βλάβες έστω και ελαφριές» γιατί, όπως είπε, «υπάρχει σοβαρός κίνδυνος αυτά τα κτίρια να καταρρεύσουν από κάποια ισχυρή ή και λιγότερο ισχυρή μετασεισμική δόνηση».

Το μέγεθος του σημερινού σεισμού βρίσκεται στο όριο, περίπου, των σεισμών που εκδηλώνονται στη συγκεκριμένη περιοχή, δήλωσε ο καθηγητής σεισμολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) Μανώλης Σκορδίλης. 

«Το ρήγμα της περιοχής έχει δώσει σεισμούς στο παρελθόν. Ο πιο πρόσφατος είναι στον 18ο αιώνα. Ήταν το 1781, με μέγεθος 6,2 Ρίχτερ. Ο σεισμός που έγινε σήμερα είναι περίπου στο όριο των σεισμών που δίνει η περιοχή», ανέφερε χαρακτηριστικά ο καθηγητής σεισμολογίας του ΑΠΘ. «Κατά πάσα πιθανότητα πρόκειται για τον κύριο σεισμό», σημείωσε ο κ. Σκορδίλης και σημείωσε πως «υπήρξαν και αρκετοί μετασεισμοί με αρκετά μεγάλα μεγέθη, γεγονός που είναι λογικό». Σύμφωνα με τον καθηγητή σεισμολογίας του ΑΠΘ, ο μεγαλύτερος -μέχρι στιγμής- μετασεισμός έγινε στις 12.34 και το μέγεθός του ήταν 4,8 Ρίχτερ. 

Ο καθηγητής του τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Ευθύμιος Λέκκας συνέστησε να μην λειτουργήσουν σήμερα τα σχολεία στη Θεσσαλία και να παραμείνει ο κόσμος για λίγες ώρες έξω από τα σπίτια του. Σύμφωνα με τον κ Λέκα ήταν ένας πολύ μεγάλος σεισμός.

Για πολύ μεγάλο σεισμό μίλησε και ο Διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Άκης Τσελέντης προσθέτοντας ότι «σε αυτή τη φάση μελετάμε την εξέλιξη του φαινομένου συνιστώντας την προσοχή των κατοίκων της περιοχής».

Χρειάζεται προσοχή από κατοίκους και αρχές τις επόμενες ημέρες. Όπου υπάρχουν σπίτια που έχουν προβλήματα από αυτό τον σεισμό να μείνουν μακριά σημείωσε ο σεισμολόγος, Γεράσιμος Παπαδόπουλος.

Την εκτίμηση ότι, κατά τα φαινόμενα, ο σεισμός που έγινε το μεσημέρι στη βόρεια Θεσσαλία ήταν ο κύριος σεισμός, έκανε ο καθηγητής σεισμολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Γιώργος Καρακαΐσης. «Ο σεισμός ήταν γύρω στα 6,2 με 6,3 Ρίχτερ. Μέχρι στιγμής έχουν γίνει τρεις σεισμοί της τάξης των 5 Ρίχτερ ενώ έχουν περάσει μόλις τέσσερις ώρες από τον σεισμό.΄Ισως να σημειωθεί κάποιος μετασεισμός με σχετικά μεγάλο μέγεθος της τάξης του 5 με 5,5 αλλά νομίζω ότι ο κύριος σεισμός ήταν αυτός που έγινε» ανέφερε χαρακτηριστικά. Παράλληλα εξέφρασε την άποψη ότι «η μετασεισμική δραστηριότητα θα βαίνει φθίνουσα στο επόμενο 48ωρο».