Εξίσωση με πολλούς αγνώστους οι εκλογές των ΗΠΑ

Η πανδημία του νέου κορονοϊού μοιάζει σαν να έφυγε από το επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης στις ΗΠΑ, 
αφότου ξέσπασαν οι διαδηλώσεις που πυροδότησε ο φόνος του Αφροαμερικανού Τζορτζ Φλόιντ. Ωστόσο, είναι πάντοτε παρούσα – και ο απολογισμός ενδέχεται να αποβεί εφιαλτικός.


Ο αριθμός θανάτων εξαιτίας της πανδημίας ενδέχεται να φθάσει τους 200.000 κάποια στιγμή τον Σεπτέμβριο, καθώς τα κρούσματα μόλυνσης στις ΗΠΑ ξεπέρασαν τα 2 εκατομμύρια την ώρα που οι πολιτειακές αρχές χαλαρώνουν τα μέτρα περιορισμού. Αυτή υπήρξε η προειδοποίηση του Ασίς Τζα, επικεφαλής του Ινστιτούτου για την Παγκόσμια Υγεία του πανεπιστημίου Χάρβαρντ, με την ανησυχητική προσθήκη ότι η πανδημία δεν θα έχει τελειώσει τον Σεπτέμβριο.

Ήδη, σύμφωνα με την καταμέτρηση του πρακτορείου Ρόιτερς, οι θάνατοι στις ΗΠΑ εξαιτίας της COVID-19 ανέρχονταν σε 112.754, αριθμός που είναι ο υψηλότερος στον πλανήτη. Όμως μετά από πέντε εβδομάδες πτώσης, αρκετές πολιτείες αναφέρουν αλματώδη αύξηση τις τελευταίες ημέρες. Στο Νέο Μεξικό, στη Γιούτα και στην Αριζόνα, τα ποσοστά των νέων κρουσμάτων κατέγραψαν αύξηση 40% την εβδομάδα που ολοκληρώθηκε την Κυριακή, σύμφωνα με την ανάλυση του Ρόιτερς. Η Φλόριντα και η Άρκανσο επίσης έχουν μετατραπεί σε εστίες της πανδημίας. Εν μέρει, η εκτίναξη των αριθμών αποδίδεται στην αύξηση των τεστ. Όμως κρισιμότερος παράγοντας είναι το ότι περισσότεροι πολίτες έχουν ξαναρχίσει τις επαγγελματικές και κοινωνικές τους δραστηριότητες καθώς και οι 50 αμερικανικές πολιτείες αίρουν τα περιοριστικά μέτρα.

Οι ανάγκες της οικονομίας ξαναπαίρνουν το πάνω χέρι – αλλά και της πολιτικής.

Επιστροφή στο "μπαλκόνι"
Αντιμέτωπος με την πρόκληση της επανεκλογής του τον Νοέμβριο, ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την Τετάρτη τη διεξαγωγή συντόμως μεγάλων προεκλογικών συγκεντρώσεων στην Οκλαχόμα, στη Φλόριντα, στην Αριζόνα και στη Βόρεια Καρολίνα. Το προεκλογικό "μπαλκόνι" είναι το στοιχείο του – και εν προκειμένω υπάρχει πολύ χαμένο έδαφος για να κερδηθεί.

Μέχρι το ξέσπασμα της πανδημίας πολλοί θεωρούσαν την επανεκλογή του Τραμπ προεξοφλημένη, δεδομένων των θετικών οικονομικών στοιχείων (ως τον Φεβρουάριο καταγραφόταν η μεγαλύτερη περίοδος επέκτασης στα χρονικά) και της άτονης παρουσίας του Δημοκρατικού υποψηφίου, Τζο Μπάιντεν. Όμως, τώρα, όλα έχουν ανατραπεί. Το βαρύ κόστος που πλήρωσαν οι ΗΠΑ σε ανθρώπινες ζωές ανέδειξε την ευαλωτότητα της υπερδύναμης, ενώ το lockdown δημιούργησε συνθήκες πρωτοφανούς ύφεσης. Κοντά σε αυτά, οι διαδηλώσεις των τελευταίων ημερών ανέδειξαν την πόλωση της αμερικανικής κοινωνίας και έφεραν σχεδόν το σύνολο του αμερικανικού κατεστημένου, από τους ανθρώπους του θεάματος και τις μεγάλες επιχειρήσεις με τις όψιμες αντιρατσιστικές ευαισθησίες μέχρι τον Ρεπουμπλικανό πρώην πρόεδρο Τζορτζ Μπους, να καταγγέλλουν τον Τραμπ ότι ρίχνει λάδι στη φωτιά.

Δύο κρίσιμοι παράγοντες

Όμως ο χρόνος μέχρι τον Νοέμβριο είναι ακόμη πολύς. Και ο ένοικος του Λευκού Οίκου μπορεί να στηρίζεται σε δύο παράγοντες: ότι έχει αποτινάξει από πάνω του την ευθύνη της οικονομικής καταβύθισης, εμφανιζόμενος όλο αυτό το διάστημα ως θιασώτης της ταχείας εξόδου από τα περιοριστικά μέτρα, και ότι τα βίαια επεισόδια που συνοδεύουν τις αντιρατσιστικές διαδηλώσεις δημιουργούν μεγάλη ζήτηση για "νόμο και τάξη" από μέρους της "σιωπηλής πλειοψηφίας", την οποία ο ίδιος δηλώνει ότι εκπροσωπεί.

Από αυτή την άποψη, και δεδομένης της ακροβατικής προσπάθειας του Μπάιντεν να πάρει αποστάσεις από το πιο ριζοσπαστικό τμήμα των δυνάμει οπαδών του, χωρίς ταυτοχρόνως και να τους αποξενώνει, το στρατόπεδο του Τραμπ έχει μικρότερα προβλήματα συνοχής.

Ούτως ή άλλως, το εκλογικό παιχνίδι πρόκειται να κριθεί σε έναν περιορισμένο αριθμό πολιτειών. Αν και η χαοτική κατάσταση που επικράτησε στις προκριματικές εκλογές των κομμάτων στην πολιτεία της Τζόρτζια την Τρίτη, με αλλεπάλληλες βλάβες των μηχανημάτων ψηφοφορίας και μεγάλες ουρές που αποθάρρυναν τους ψηφοφόρους, προοιωνίζεται και διαδικαστικές περιπέτειες, που ενδεχομένως ανοίγουν τον δρόμο σε άρνηση νομιμοποίησης του αποτελέσματος από τον όποιο χαμένο.

Πέρασε το σημείο καμπής;
Οι συνεργάτες του προέδρου πιστεύουν πάντως ότι το "δυνατό χαρτί" της οικονομίας θα ξαναπέσει στο τραπέζι. Ο οικονομικός σύμβουλος του Λευκού Οίκου, Λάρι Κάντλοου, δήλωσε ότι η αμερικανική οικονομία φαίνεται να πέρασε το σημείο καμπής. "Το χρηματιστήριο προμηνύει μια ανοδική πορεία στην οικονομία", είπε σε συνέντευξή του στο δίκτυο CNBC, επικαλούμενος το πρόσφατο ράλι της Γουόλ Στριτ.

Επιπλέον, η τελευταία έκθεση για την κατάσταση της απασχόλησης την περασμένη εβδομάδα έδειξε απροσδόκητη μείωση του ποσοστού ανεργίας τον Μάιο, με τις επιχειρήσεις να προσθέτουν θέσεις εργασίας.

Παρά τις θετικές ενδείξεις, ο Λευκός Οίκος και βουλευτές συνεχίζουν να συζητούν έναν ακόμη γύρο χρηματοδοτήσεων για την τόνωση της οικονομικής ανάκαμψης. Ο Κάντλοου ανέφερε πως "υπάρχουν πολλές επιλογές", λ.χ. ένα είδος μπόνους για επιστροφή στην εργασία ή πίστωσης για τους εργαζόμενους.

Άλλωστε η ομοσπονδιακή κεντρική τράπεζα είναι πολύ πιο απαισιόδοξη. Η Fed αναθεώρησε προς τα κάτω την πρόβλεψη για την πορεία του ΑΕΠ το 2020, αναμένοντας συρρίκνωση της αμερικανικής οικονομίας κατά 6,5% το 2020, διαμόρφωση του ποσοστού ανεργίας στο 9,3% έως το τέλος του χρόνου και διατήρηση των επιτοκίων σε μηδενικό επίπεδο μέχρι το 2022.

Μπάνον: Ίδια η μάχη με το 2016
Η εκλογική νίκη του Τραμπ το 2016 πιστώνεται σε μεγάλο βαθμό στον τότε σύμβουλό του Στιβ Μπάνον. Και μπορεί πλέον να μην εργάζεται για τον πρόεδρο, όμως ο Μπάνον πιστεύει ότι η αναμέτρηση του ερχόμενου Νοεμβρίου αποτελεί συνέχεια των όσων εκτυλίχθηκαν προ τετραετίας και θα κριθεί με βάση τις ίδιες γραμμές. Σε συνέντευξή του στους Asia Times ο αμφιλεγόμενος ιδεολόγος της νέας Δεξιάς, υποστηρίζει ότι κεντρικό επίδικο των επικείμενων εκλογών θα είναι το ερώτημα της Κίνας, την οποία κατονομάζει ως υπεύθυνη για την παγκόσμια εξάπλωση του κορονοϊού, αλλά και ως πρωτεργάτη ενός οικονομικού και τεχνολογικού πολέμου εναντίον των ΗΠΑ. Παραδεχόμενος ότι ο Τραμπ δεν έχει αυτήν τη στιγμή το δημοσκοπικό πλεονέκτημα (ακόμη και σε κρίσιμες πολιτείες όπως το Μίσιγκαν ο Μπάιντεν εμφανίζει προβάδισμα της τάξης του 14%), ο Μπάνον υποστηρίζει ότι ο νυν πρόεδρος είναι ο μόνος στα πρόσφατα χρονικά, ο οποίος στάθηκε απέναντι στην Κίνα, ενώ ο δημοκρατικός αντίπαλός του αποτελεί το χαρακτηριστικότερο δείγμα των θιασωτών της παγκοσμιοποίησης, που ευθύνεται για τα δεινά του αμερικανικού λαού.