Ποιες είναι οι αιτίες που οδηγούν στην αρθροπλαστική γόνατος;

ΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΓΟΝΑΤΟΣ

Η αρθροπλαστική γόνατος είναι μία χειρουργική επέμβαση κατά την οποία η άρθρωση του γόνατος αντικαθίσταται με μεταλλικά και πλαστικά εμφυτεύματα. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης αφαιρείται το άνω μέρος του κνημιαίου οστού καθώς και το κάτω μέρος του μηριαίου οστού και στη συνέχεια ο χειρουργός προβαίνει στην αντικατάστασή τους. Στην αρθροπλαστική χρησιμοποιείται πλαστικό ή μεταλλικό εμφύτευμα στο άνω μέρος του κνημιαίου οστού και μεταλλικό στο κάτω μέρος του μηριαίου.

Κατά την αρθροπλαστική γόνατος μπορούμε να αντικαταστήσουμε και το πίσω μέρος της επιγονατίδας. 

Η επεμβατική αυτή διαδικασία επιλέγεται όταν όλες οι υπόλοιπες συντηρητικές θεραπείες (φυσικοθεραπεία, φαρμακευτική αγωγή) είναι αναποτελεσματικές. Στόχος είναι η ελαχιστοποίηση του πόνου που νοιώθει ο ασθενής ως αποτέλεσμα της χρόνιας καταπόνησης των γονάτων και της φυσικής φθοράς λόγω ηλικίας. 

Η αρθροπλαστική γόνατος είναι μια άκρως αποτελεσματική επέμβαση η οποία επιτρέπει στο άτομο να επιστρέψει ταχύτατα στις καθημερινές του ασχολίες χωρίς την ενοχλητική αίσθηση του πόνου και με σαφώς βελτιωμένη την ικανότητα βάδισης.

Ποιες είναι οι αιτίες που οδηγούν στην αρθροπλαστική γόνατος;
Οι αιτίες που μπορεί να οδηγούν σε αρθροπλαστική γόνατος είναι οι αρθριτικές αλλοιώσεις ή αλλιώς η αρθρίτιδα του γόνατος. Οι γνωστότερες αλλοιώσεις είναι οι ακόλουθες:

Μετατραυματική αρθρίτιδα

Η μετατραυματική αρθρίτιδα παρουσιάζεται μετά από έναν σφοδρό τραυματισμό στο γόνατο. Ένα κάταγμα στην άρθρωση ή η ρήξη μηνίσκου ή πρόσθιου χιαστού είναι δυνατόν να προκαλέσουν ανήκεστος βλάβη στον χόνδρο, με συνέπεια να οδηγηθούμε σε χρόνια αρθρίτιδα.

Οστεοαρθρίτιδα

Η οστεοαρθρίτιδα είναι ο πιο διαδεδομένος τύπος αρθρίτιδας. Εμφανίζεται συνήθως σε άτομα άνω των 50 ετών. Η οστεοαρθρίτιδα είναι μία χρόνια εκφυλιστική πάθηση κατά την οποία ο χόνδρος καταστρέφεται προοδευτικά και δημιουργείται νέο οστό (οστεόφυτο).

Ρευματοειδής αρθρίτιδα

Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μια αρκετά συχνή μορφή αρθρίτιδας. Στην ουσία είναι μία αυτοάνοση, χρόνια ασθένεια η οποία προκαλεί φλεγμονή, πόνο και κατ’ επέκταση δυσκολία στην κίνηση. Το ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα, επιτίθεται στο σώμα και σταδιακά καταστρέφει τα οστά, τους χόνδρους και τους συνδέσμους.

Αρθροπλαστική γόνατος: Ανατομία γόνατος
Το γόνατο αποτελεί μια από τις ισχυρότερες αρθρώσεις του ανθρώπινου σώματος. Αποτελείται από την επιγονατίδα, το κάτω άκρο του μηριαίου οστού και το άνω άκρο της κνήμης. Οι επιφάνειες των οστών περιβάλλονται από τον αρθρικό χόνδρο, ένα λείο στρώμα, που προστατεύει τα οστά από τις τριβές και επιτρέπει την ομαλή κίνηση. Στο γόνατο υπάρχουν επίσης δυο μηνίσκοι, οι οποίοι απορροφούν τους κραδασμούς και προσφέρουν σταθερότητα στην άρθρωση. Ολόκληρη η άρθρωση περιβάλλεται από τον αρθρικό θύλακο, έναν λεπτό υμένα που παράγει αρθρικό υγρό, το οποίο μειώνει τις τριβές και θρέφει τις επιφάνειες.

Αρθροπλαστική γόνατος: Τύποι
Υπάρχουν δυο τύποι αρθροπλαστικής γόνατος. Η μερική αρθροπλαστική επιλέγεται όταν στόχος είναι η αναπλήρωση μόνο του φθαρμένου μέρους του γόνατος. Η ολική αρθροπλαστική αποτελεί λύση για περιπτώσεις σοβαρότερης βλάβης και περιλαμβάνει την αντικατάσταση του τραυματισμένου ή κατεστραμμένου μέρους του γόνατος.

Πότε είναι απαραίτητη η αρθροπλαστική γόνατος;
Η αρθροπλαστική γόνατος είναι απαραίτητη όταν πια έχουν εξαντληθεί όλα τα μέσα των συντηρητικών θεραπειών και η αρθρίτιδα έχει φτάσει σε προχωρημένο στάδιο. Η κινητική ικανότητα έχει μειωθεί σημαντικά και ο έντονος πόνος επιμένει και δυσκολεύει ακόμη και τις απλές, καθημερινές ασχολίες.

Πότε είναι η κατάλληλη ηλικία για να προβεί κάποιος σε αρθροπλαστική γόνατος;
Παλαιότερα η αρθροπλαστική γόνατος απευθυνόταν μόνο σε άτομα της τρίτης ηλικίας τώρα όμως με την εξέλιξη της τεχνολογίας και τη χρήση εμφυτεύματων με πολύ μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, η επέμβαση αυτή απευθύνονται και σε νεότερους ασθενείς.

Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία η καταλληλότερη ηλικία να προβεί κανείς σε αρθροπλαστική γόνατος είναι τα 70 έτη. Η αρθροπλαστική σε ασθενείς 70 ετών διαρκεί εφ όρου ζωής ενώ σε ασθενείς μικρότερων ηλικιών μπορεί να χρειαστεί να επαναληφθεί η διαδικασία με την πάροδο 15-25 χρόνων. Ασθενείς με μετατραυματική αρθρίτιτιδα οι οποίοι είναι πολύ νεότεροι θα χρειαστεί να επαναλάβουν τη διαδικασία και βεβαίως να προσαρμόσουν τις καθημερινές τους ασχολίες ώστε να μην καταπονούν τις αρθρώσεις τους. Η αλλαγή του τρόπου ζωής καθιστά τα εμφυτεύματα σαφώς μακροβιότερα.

Ποιες εξετάσεις είναι απαραίτητες πριν την αρθροπλαστική γόνατος;
Συνήθως ο ασθενής εισάγεται στο νοσοκομείο μία ημέρα πριν την καθορισμένη επεμβατική διαδικασία ούτως ώστε να πραγματοποιηθούν οι απαραίτητες εξετάσεις.

Αυτές είναι:

ακτινογραφία θώρακος
ηλεκτροκαρδιογράφημα
γενικές αίματος
αναλύσεις ούρων
Αρθροπλαστική γόνατος: Ποια η διαδικασία;
Κατά την αρθροπλαστική γόνατος συνήθως πραγματοποιείται επισκληρίδιος αναισθησία.

Η διάρκεια της επέμβασης είναι λίγο περισσότερο από μία ώρα. Ο χειρούργος αφαιρεί τον κατεστραμμένο χόνδρο και στη συνέχεια τοποθετεί τα πλαστικά και μεταλλικά εμφυτεύματα ώστε να αποκατασταθεί η η σωστή λειτουργία του γόνατος. Τα εμφυτεύματα είναι πλήρως προσαρμοσμένα έτσι ώστε να εξασφαλίζεται πλήρως η ανώδυνη κίνηση. Τα ράμματα που χρησιμοποιούνται είναι είτε απορροφήσιμα από τον οργανισμό, είτε μη απορροφήσιμα και τα αφαιρεί ο θεράπων ιατρός μετά την πάροδο δύο εβδομάδων. Η πλήρης αποκατάσταση του ασθενούς πραγματοποιείται μετά από τρεις μήνες περίπου αναλόγως την περίπτωση και το κατά πόσο ο ίδιος είναι διατεθειμένος να ακολουθήσει τις οδηγίες που του δίνονται.

Επιπλοκές κατά την αρθροπλαστική γόνατος
Ο κίνδυνος των επιπλοκών είναι σχετικά μικρός. Οι περισσότερες επιπλοκές όπως μολύνσεις ή λοιμώξεις, συμβαίνουν σε ένα ποσοστό ασθενών μικρότερο του 2%. Σοβαρότερες επιπλοκές όπως το εγκεφαλικό επεισόδιο ή η καρδιακή προσβολή εκδηλώνονται σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις.

Λοιμώξεις: αφορούν το τραύμα ή τα υλικά της πρόθεσης και μπορεί να προκληθούν στη διάρκεια νοσηλείας ή στο σπίτι. Συνήθως αντιμετωπίζονται με αντιβιοτικά.

Θρόμβωση: αποτελεί μια από τις συχνότερες επιπλοκές. Για να αποφευχθούν συστήνονται προληπτικά μέτρα όπως η περίδεση των άκρων, η χρήση ειδικών καλτσών κτλ.

Συνεχόμενος και έντονος πόνος: πρόκειται για μια σπάνια επιπλοκή που εμφανίζεται σε έναν πολύ μικρό αριθμό ασθενών.

Συμπερασματικά
Η αρθροπλαστική γόνατος είναι μία επεμβατική διαδικασία με υψηλότατα ποσοστά επιτυχίας και ελάχιστο κίνδυνο επιπλοκών, με το 90% των ασθενών να δηλώνουν ικανοποιημένοι. Απευθύνεται σε άτομα όλων των ενήλικων ηλικιακών ομάδων και στοχεύει κυρίως στη διευκόλυνση της ζωής των ασθενών με αρθριτικές αλλοιώσεις έτσι ώστε να καταστούν και πάλι λειτουργικοί και να ελαχιστοποιηθεί ή ακόμη να εξαλειφθεί η αίσθηση του πόνου.

Επιμέλεια: jimys stasinopoylos 
Δρ. Μουρίκης Αναστάσιος Ορθοπεδικός Χειρούργος

drmourikis.gr

mail:anasmou@yahoo.com