Λουκουμάδες με ιστορία 90 ετών

Η μυστική συνταγή του Ιωάννη Σαζεΐδη έφτασε χρόνια πριν στον Μουτουλλά από την Αλεξάνδρεια.

Οι λουκουμάδες ή λοκμάδες στην κυπριακή διάλεκτο αποτελούν ένα αγαπημένο έδεσμα της κυπριακής κουζίνας. Η ονομασία, όπως και η παρασκευή τους σύμφωνα με την εγκυκλοπαίδεια «The Oxford Companion to Food» είναι αραβική αλλά και τουρκική, με τους Τούρκους να τους ονομάζουν lokma και να τους παρασκευάζουν όπως ακριβώς και εμείς σήμερα. Από ζύμη τηγανισμένη σε καυτό λάδι, σε σχήμα σφαιρικό ή κρίκου και έπειτα να περιχύνονται με μέλι ή σιρόπι και γαρνίρονται με κανέλλα, τριμμένο αμύγδαλο και μερικές φορές με ζάχαρη άχνη.

Οι Τούρκοι, λοιπόν, ανάμεσα σ’ άλλα φαίνεται να μας έμαθαν και τους λουκουμάδες, τους οποίους συναντούμε σε μεγάλο μέρος της ανατολικής Μεσογείου και νότιας Ασίας, οι οποίοι τους πρόσφεραν κυρίως στις κηδείες. Για τους Κύπριους οι λουκουμάδες έχουν εορταστικό χαρακτήρα και είναι ταυτισμένοι με τα πανηγύρια, τις μεγάλες γιορτές και φυσικά τα Θεοφάνεια.

Από την Αλεξάνδρεια στον Μουτουλλά 

Η παράδοση των λουκουμάδων στην Κύπρο είναι πλέον τεράστια, οι οποίοι, αν και σερβίρονται στις γιορτές, εντούτοις έχουν ταυτιστεί με το καλοκαίρι. Από τους γνωστότερους όμως λουκουμάδες είναι εκείνοι που παρασκευάζει σήμερα ο κ. Πάμπος Νικολαΐδης στο υπέροχο καφενεδάκι του, στην είσοδο του Μουτουλλά από τον Καλοπαναγιώτη, με τη μεγάλη βεράντα και θέα τη μεγαλύτερη εκκλησία του χωριού, αφιερωμένη στην Αγία Παρασκευή να δεσπόζει της κοινότητας. Ο κ. Πάμπος Κυριακίδης, συνεχίζει μέχρι και σήμερα στον Μουτουλλά μία παράδοση παρασκευής λουκουμάδων που πάει πίσω ενενήντα χρόνια.

Η ιστορία των λουκουμάδων του Μουτουλλά με τη μυστική συνταγή ξεκινάει από τον Ιωάννη Σαζεΐδη ο οποίος γεννήθηκε στον Καλοπαναγιώτη το 1889. Όταν ήταν ακόμη έφηβος άφησε το χωριό του, μπήκε σε ένα καράβι στη Λεμεσό και έφτασε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου για μια καλύτερη ζωή. Εκεί, εργάστηκε για 16 χρόνια σε παντοπωλεία, ξενοδοχεία και ζαχαροπλαστεία όπου ανάμεσα σε άλλα έμαθε να παρασκευάζει και λουκουμάδες. Επιστρέφοντας στην Κύπρο για λόγους υγείας το 1920, εγκαταστάθηκε στον Μουτουλλά και λειτούργησε στον χώρο του σημερινού καφενείου του Πάμπου Κυριακίδη το δικό του παντοπωλείο-καφενείο. Έχοντας μυηθεί στα μυστικά της ζαχαροπλαστικής στην Αλεξάνδρεια οι λουκουμάδες του απέκτησαν μεγάλη φήμη και τα καλοκαίρια γίνονταν ανάρπαστοι τόσο από ντόπιους όσο και από ξένους παραθεριστές.

Οι λοκμάδες της Πατρούς 

Μερικά, όμως, χρόνια μετά ο Ιωάννης Σαζεΐδης άνοιξε το δικό του ξενοδοχείο στον Καλοπαναγιώτη και άφησε το μικρό καφενεδάκι στον Μουτουλλά το οποίο έμεινε στα χέρια του ιδιοκτήτη του Κυριάκου Μιχαήλ που συνέχισε να σερβίρει τους ξακουστούς πλέον λουκουμάδες. Το 1940, η λειτουργία του καφενείου πέρασε στα χέρια του γιου του Κυριάκου Μιχαήλ, του Γιάννη. Μερικά χρόνια μετά, ο Γιάννης Μιχαήλ παντρεύτηκε την Πάτρα Τσιντά από τον Καλοπαναγιώτη και έτσι οι λουκουμάδες έγιναν περισσότεροι γνωστή ως «οι λοκμάδες της Πατρούς», όνομα που κουβαλούν μέχρι σήμερα που ο γιος τους και σημερινός ιδιοκτήτης του καφενείου Πάμπος Κυριακίδης συνεχίζει να σερβίρει εκείνους τους φημισμένους λουκουμάδες του Ιωάννης Σαζεΐδη.

Αν και η συνταγή, ενενήντα χρόνια μετά κρατείται ως επτασφράγιστο μυστικό εντούτοις ο κ. Κυριακίδης δεν δίστασε να μας πει τον τρόπο παρασκευής τους χωρίς όμως να μας αποκαλύπτει το μυστικό της συνταγής. Μαζί με τον σεφ Χρίστο Χριστοδούλου τρυπώσαμε στην κουζίνα του καφενείου και ψήσαμε μυρωδάτους λουκουμάδες, τους οποίους σερβίραμε σε τρεις διαφορετικές παραλλαγές. Σκέτους με σιρόπι, αμυγδαλόψιχα και για τους πιο προχωρημένους μια ιδέα του Χρίστου Χριστοδούλου με παγωτό καϊμάκι, γλυκό κεράσι και μέντα για άρωμα.