10 πράγματα που ίσως δεν ξέρεις για την Κατίνα Παξινού

Κατίνα Παξινού:"Είμαι ίδια. Αλλά δοκιμαστικό δεν κάνω".


Σαν σήμερα το 1900 γεννήθηκε στον Πειραιά η αστή Κατερίνα Κωνσταντοπούλου. Η κόρη αλευροβιομηχάνου μεγάλωσε για να γίνει μάλλον η πιο κορυφαία τραγωδός της Ελλάδας που γέννησε το δράμα. 
Τιμώντας την, αυτά είναι κάποια ελάχιστα στοιχεία που ίσως δεν γνωρίζει για τη γυναίκα βρέθηκε ως ναυαγός στην Αμερική και κέρδισε ένα Όσκαρ γιατί προφανώς για αυτή χτύπησε η καμπάνα της αναγνώρισης το 1944.

1. “Είμαι ένας άνθρωπος όπως όλοι. Έζησα. Έκανα παιδιά. Έθαψα παιδιά. Και πόνεσα θάβοντας αυτά τα παιδιά” είπε κάποτε σχολιάζοντας το χαμό της κόρης της Έθελ από λευχαιμία.

2. Ο ταραχώδης έρωτας της με τον Αλέξη Μινωτή, τον οποίο και συνάντησε στο καμαρίνι της Μαρίκας Κοτοπούλη γίνεται αφορμή για να γυρίσει την πλάτη της στο λυρικό θέατρο και να κάνει την πρώτη της εμφάνιση στο θέατρο πρόζας ως μέλος του θιάσου της Μαρίκας Κοτοπούλη στο έργο του Ανρί Μπατάιγ “Γυμνή Γυναίκα”. Κάνει το δεύτερο γάμο της μαζί του το 1940. Θα μείνουν μαζί για τα επόμενα 40 χρόνια.

3. “Η Κατίνα Παξινού είναι η ηθοποιός της ψυχής, ενσάρκωνε τους χαρακτήρες που υποδύονταν από τα βάθη του είναι της, δεν υποκρίνονταν, δεν έκανε εξωτερικές μιμήσεις, έπλαθε ολοζώντανες ποιητικές μορφές. Με την ίδια όψη, με την ίδια φωνή με την ίδια ψυχικότητα με παράφορη πάντα πλαστουργική δύναμη μετουσίωνε τα θεατρικά πρόσωπα συγχωνεύοντας τα με τη δική της πρωτεϊκή φύση” είπε ο μέντορας της Μινωτής για τη γυναίκα της ζωής του.

4. Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος τη βρίσκει στο Λονδίνο να ερμηνεύει τους "Βρικόλακες" του Ίψεν, απολαμβάνοντας το σεβασμό του αγγλοσαξονικού τύπου. Οι βομβαρδισμοί τη βρίσκουν μόνη και αποκλεισμένη από τους ανθρώπους της στη βρετανική πρωτεύουσα. Η Μαρίνα, δούκισσα του Κεντ τη φυγαδεύει με στρατιωτικό πλοίο για την Αμερική, το πλοίο τορπιλίζεται. Ναυαγός για τρεις ημέρες η Παξινού περισυλλέγεται από αντιτορπιλικό πλοίο και πατάει στο έδαφος της Αμερικής.

5. Το 1941 εντυπωσιάζει το Μπρόντγουεϊ για να ακολουθήσει η συγκλονιστική ερμηνεία της σαν Πιλάρ στο “Για ποιόν χτυπά η καμπάνα” για την οποία κερδίζει το Όσκαρ Β’ γυναικείου ρόλου. Όταν της πρότειναν το ρόλο είπε: "Είμαι ίδια. Αλλά δοκιμαστικό δεν κάνω". 

Με τερτίπια και επιχειρήματα πήρε το ρόλο αναγκάζοντας το συνεργείο να χρησιμοποιήσει τρεις κάμερες ταυτόχρονα για να κινηματογραφήσουν την ερμηνεία της ολοκληρωμένη, χωρίς διαλλείματα, όπως εκείνη ήξερε να φέρνει ρόλους στη ζωή. “Είμαι ηθοποιός του θεάτρου, παίζω το ρόλο εξελικτικά και σε συνέχεια χρόνου. Το σπάσιμο σε μικρά, ανεξάρτητα κινηματογραφικά πλάνα με αποδιοργανώνει” έλεγε η ίδια.

6. Είναι η πρώτη μη Αμερικανίδα ηθοποιός που καταφέρνει κάτι τέτοιο. “Το δέχομαι για λογαριασμό όλων των συναδέλφων μου, του Εθνικού θεάτρου, ζωντανών ή νεκρών” θα πει στον ευχαριστήριο λόγο της χωρίς να μπορεί να γνωρίζει ποιοι είχαν επιβιώσει και ποιοι όχι του πολέμου.

7. “H Kατίνα Παξινού δεν είναι μόνο μεγάλη, είναι μοναδική” έλεγε για εκείνη ο Όρσον Γουέλς, ένας ακόμη μεγάλος του θεάματος που ζητάει τη συνδρομή της ερμηνείας της στο δικό του “Κύριο Αρκάντιν”. Θα τον μιμηθεί και ο Λουκίνο Βισκόντι για το εμβληματικό “Ο Ρόκο και τ' Αδέλφια του”.

8. Η Κατίνα Παξινού ήξερε μουσική, ήξερε θέατρο, ήξερε τα τερτίπια της γλώσσας, έκανε μεταφράσεις θεατρικών έργων και είχε συνθέσει η ίδια τη μουσική για την παράσταση που ανέβηκε στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου το 1965, τον “Οιδίποδα Τύραννο” του Σοφοκλή.

9. “Κατάγομαι από γενιές ανταρτών. Η γιαγιά μου έμαθε το αλφάβητο από έναν οπλαρχηγό των ανταρτών σε μια σπηλιά. Την ξέρω την Πιλάρ. Την ξέρω καλά” είπε για το ρόλο που της χάρισε αυτό που η Κατίνα Παξινού είχε ήδη. Την υπεροχή μιας ζωής γεμάτη δράμα όπως το όριζαν αυτοί οι σπουδαίοι που το επινόησαν. Αυτοί που υπηρέτησε η Κατίνα Παξινού με τις ανάσες και τη φωνή της που ο Μινωτής εκθείασε.

10. Το 1971 ερμηνεύει τον τελευταίο της ρόλο, τη “Μάνα Koυράγιο” του Μπρεχτ αν και οι πόνοι από τη μάχη της με τον καρκίνο προσπαθούν να ρίξουν την αυλαία πριν από την ώρα της. Η Kατίνα Παξινού θα πεθάνει τον Φεβρουάριο του 1973 κληροδοτώντας σε όλους την αξία του να είσαι τραγωδός και όχι τραγωδία.

πηγή