ΑΝ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΚΥΒΕΡΝΟΥΣΑΝ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ...

Είναι μια μητριαρχική κοινωνία η λύση στα προβλήματά μας

Έχω μόλις επιστρέψει από την Κρήτη, όπου επισκέφθηκα το αρχαίο παλάτι της Κνωσού και το αρχαιολογικό μουσείο στο Ηράκλειο, όπου εκτίθενται χιλιάδες από τα αντικείμενα και έργα τέχνης της αρχαίας Κρήτης.

Το πιο εντυπωσιακό πράγμα σχετικά με τον πολιτισμό της αρχαίας Κρήτης (ή Μινωικού πολιτισμού, όπως συχνά αποκαλείται) είναι το πώς είναι οι επιφανείς γυναίκες. Βρίσκονται παντού στη μινωική τέχνη, σε αγγεία, τοιχογραφίες και ειδώλια (μικρά πέτρινα αγάλματα). Παρουσιάζονται σαν ιέρειες, θεές, χορεύτριες και να μιλούν σε κοινωνικές εκδηλώσεις, με όμορφα φορέματα με τα στήθη τους γυμνά. Υπάρχει μια εντυπωσιακή τοιχογραφία με μια όμορφη ντυμένη γυναίκα που περιβάλλεται από μια ομάδα ημίγυμνων ανδρών χορευτών.

Είναι σαφές ότι - όπως πολλοί αρχαιολόγοι έχουν συμφωνήσει - αυτή ήταν μια κοινωνία στην οποία οι γυναίκες είχαν πολύ υψηλές θέσεις? Τουλάχιστον τόσο υψηλές όσο οι άνδρες.

Ορισμένοι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι οι Μινωίτες λάτρευαν μια θεά, και ότι οι γυναίκες ήταν οι κύριοι θρησκευτικοί ηγέτες. Οι γυναίκες σίγουρα δεν ήταν καταπιεσμένες - που προφανώς έδινε πλήρη και ενεργό ρόλο σε κάθε πτυχή της ζωής. Ως αποτέλεσμα, ορισμένοι αρχαιολόγοι έχουν χαρακτηρίσει την αρχαία Κρήτη ως μητριαρχική κοινωνία.

Αυτό που είναι επίσης εντυπωσιακό για το έργα τέχνης και οι διακοσμήσεις είναι οι όμορφες φυσικές εικόνες παντού - πολύχρωμες και ζωντανές εικόνες από λουλούδια, πουλιά, ψάρια και άλλα ζώα, μαζί με όμορφα σύμβολα και μοτίβα. Αυτά φάνηκαν να γεμίζουν κάθε κομμάτι της κεραμικής και σε κάθε χώρο στον τοίχο, εκφράζοντας μια βαθιά σχέση με τη φύση και την αίσθηση της ιερότητας της. Το σύνολο του πολιτισμού φαινόταν να έχει μια ατμόσφαιρα χαράς και της ελαφρότητας, της έλλειψης καταπίεσης και του φόβου.

Σε αντίθεση με την μετέπειτα πολιτισμούς, όπως στη Ελλάδα ή στη Ρώμη, οι Μινωίτες φαίνεται να είχαν μικρό ενδιαφέρον για τον πόλεμο.

Δεν υπάρχουν εικόνες του πολέμου ή όπλα, και η έλλειψη πραγματικών όπλων. Στην πραγματικότητα, πολλοί αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι η αρχαία Κρήτη ήταν μια ειρηνική, ισότιμη κοινωνία, η οποία απέφευγε οποιαδήποτε σημαντική καταστροφή μέσω πολέμου για εκατοντάδες χρόνια. Αυτό κράτησε μέχρι περίπου το 1500 π.Χ., όταν η Κρήτη κυριεύτηκε από πολεμιστές από την ηπειρωτική Ελλάδα, και άρχισε στον πολιτισμό της μια αργή πτώση - που είναι οδυνηρά προφανής από τη στροφή της στα έργα τέχνης, μακριά από τις εικόνες της φύσης σε εικόνες του πολέμου και ανθρωπόμορφους θεούς.

Ίσως, μπορείτε να σκεφτείτε, δεν είναι τυχαίο ότι η αρχαία Κρήτη ήταν προφανώς μια ειρηνική, φυσιατρική κοινωνία, δεδομένου ότι οι γυναίκες ήταν σε θέσεις εξουσίας. Θα μπορούσατε να δείτε αυτό ως ένα καλό μοντέλο για τις κοινωνίες μας: αν ήταν περισσότερες γυναίκες σε υψηλές θέσεις διοίκησης, θα υπήρχε λιγότερη αντιπαράθεση και ο ανταγωνισμός, και περισσότερη ενσυναίσθηση και ισότητα.

Αλλά αυτό είναι πιθανώς μάλλον απλοϊκό. Στην πραγματικότητα, οι γυναίκες που αναλαμβάνουν ρόλους υψηλής θέσης στις κοινωνίες μας έχουν την τάση να παίρνουν «αρσενικού» τύπου χαρακτηριστικά, της ανταγωνιστικότητας και της συναισθηματικής σκληρότητας. Συχνά δεν συμπεριφέρονται με συμπάθεια που την έχουμε συνδέσει συχνά με την «θηλυκότητα». Ίσως αυτό δεν είναι δικό τους λάθος - αν θέλετε να πετύχετε σε μια ανταγωνιστική κοινωνία, τότε προφανώς πρέπει να είστε ανταγωνιστικοί με τον εαυτό σας.

Το "Υπερεγώ"

Αυτό που μας δείχνουν πολιτισμοί όπως η αρχαία Κρήτη δεν είναι απλά το τι συμβαίνει όταν οι γυναίκες αναλάβουν θέσεις εξουσίας, αλλά τι συμβαίνει όταν όλοι, άνδρες και γυναίκες, δεν έχουν πληγεί με αυτό που εγώ αποκαλώ υπερεγώ. Αυτό αναφέρεται στην αίσθηση της ύπαρξης ξεχωριστών ατόμων, που περικλείεται στο δικό μας ψυχικό χώρο - η αίσθηση που έχετε ότι είστε ένα πρόσωπο «εδώ» (μέσα από το κεφάλι σας), κοιτάζοντας έξω σε έναν κόσμο «εκεί έξω». Έχουμε μια ισχυρή αίσθηση της ατομικότητας, η οποία μπορεί να μας κάνει να αισθανόμαστε αποκομμένοι από τους άλλους ανθρώπους, από τη φύση, και ακόμη από το σώμα μας.

Νομίζω ότι η κύρια διαφορά μεταξύ των Μινωιτών και των λαών που εμφανίστηκαν αργότερα, όπως οι Έλληνες και οι Ρωμαίοι (και μάλιστα εμάς στο σύγχρονο κόσμο) είναι ότι οι πρώτοι δεν έχουν αυτό το έντονο αίσθημα του εγώ, και έτσι αισθάνθηκαν έντονα συνδεδεμένοι με τη φύση. Δεν είχαν την επιδίωξη συσσώρευσης εξουσίας και του πλούτου που προέρχεται από ένα ξεχωριστό και εύθραυστο εγώ για να αισθανθούν πιο ολοκληρωμένοι και σημαντικοί. Ίσως για τους μετέπειτα πολιτισμούς, η επιθυμία για τον έλεγχο και την εξουσία οδήγησε τους άνδρες να καταπιέζουν τις γυναίκες, ενώ η αίσθηση της «διαχωριστικότητας» παρήγαγε αρνητικά συναισθήματα προς τις σεξουαλικές επιθυμίες και τις σωματικές διεργασίες

Αλλά για μένα, το θαυμάσιο πράγμα από την εμπειρία του Μινωικού πολιτισμού είναι η ελπίδα και η αισιοδοξία που μου έχει δώσει. Με έκανε να συνειδητοποιήσω ότι ο κόσμος δεν ήταν πάντα σε τέτοια ασυμφωνία και καταστροφική θέση, και ότι δεν είναι αναπόφευκτο για τις κοινωνίες να οδηγούνται σε συγκρούσεις και καταπίεση. Ακούγεται ουτοπικό, αλλά είναι τουλάχιστον κατανοητό, ότι τέτοιοι πολιτισμοί θα μπορούσαν να υπάρξουν και πάλι. Και αν το κάνουν, δεν θα είναι επειδή αναγκαστικά οι γυναίκες είναι στην εξουσία, αλλά επειδή οι αρχηγοί της εξουσίας και οι δομές που το υποστηρίζουν απουσιάζουν, και αντικατασταθούν από ενσυναίσθηση σύνδεση με τη φύση, τους άλλους ανθρώπους και άλλα έμβια όντα, και ολόκληρο το σύμπαν.

Σχετικά με τον Συγγραφέα:

Ο Steve Taylor Ph.D είναιλέκτοραςψυχολογίαςστο Leeds Metropolitan University, UK. Είναιοσυγγραφέαςτου Back to Sanity: Healing the Madness of Our Minds and The Fall: The Insanity of the Ego in Human History and the Dawning of A New Era..

Τα βιβλία του Steve έχουν δημοσιευθεί σε 16 γλώσσες και την έρευνά του έχει εμφανιστεί στο The Journal of διαπροσωπική ψυχολογία, Η Εφημερίδα των μελετών πάνω στην συνειδητότητα, στο διαπροσωπικό αναθεώρηση ψυχολογίας, Η International Journal of Transpersonal Σπουδών, καθώς και τα δημοφιλή μέσα μαζικής ενημέρωσης στο Ηνωμένο Βασίλειο, συμπεριλαμβανομένων των BBC World TV, The Guardian, και το ανεξάρτητο.

themindunleashed.org